سر دلبران از زبان دیگران
تاریخ انتشار: ۵ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۸۹۷۸۲
هنوز هم آثار نمایشی درخشان در حافظه و آرشیو تلویزیون را باید در لابه‌لای همان تله تئاترها جستجو کرد و به نظر می‌رسد مجموعه «کاتب اعظم» می‌تواند احیای این سنت نمایشی و سریال‌سازی در تلویزیون باشد که نه تنها مخاطبان عام که مخاطبان خاص تلویزیون گریز را هم جلب کند.
به جرات می‌توان گفت که اگر تلویزیون به جای یا دست کم کنار ساخت سریال‌های الف‌ویژه پُرهزینه، چند مجموعه نمایشی تله‌تئاتری بسازد هم هزینه و بودجه کمتری صرف کرده و هم مخاطب بیشتر و متنوع‌تری را با خود همراه می‌کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مجموعه «کاتب اعظم» از این امتیاز هم برخوردار است که خارج از فضای تلویزیون و سازوکارهای تولیدی آن، توسط مرکز سریال سوره ساخته شده است که به مثابه یک الگوی ساخت می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد و در واقع تلویزیون ساخت سریال را به مثابه یک تجربه جدید، برون‌سپاری کند. فارغ از این بحث‌های حاشیه‌ای به خود سریال بپردازیم.
شاید نخستین مولفه‌ای که باید برای «کاتب اعظم» برشماریم، اقتباسی بودن آن است که ادبیات و داستان و تصویر و نمایش را به هم گره می‌زند و محتوای آن را غنی‌تر می‌کند. این مجموعه از کتاب «اعترافات کاتب کشته شده» به قلم ساسان ناطق به نگارش درآمده که یک نوع «عاشورا نگاری» است.
قصه‌ای هفتگانه که واقعه عاشورا را در خرده روایت‌های گوناگون بازنمایی می‌کند و یک نوع تکثرگرایی و پلورالیسم روایتی در آن پیداست که به مخاطب کمک می‌کند تا وقایع عاشورا را از زبان کاتبان مختلف بشنود و ببیند. البته در این شیوه روایت، خود راوی هم در کانون درام قرار گرفته است و به نوعی یک روایت موازی شکل می‌گیرد. به این معنا که مخاطب هم قصه واقعه عاشورا را از زبان راوی و هم قصه خود راوی را در وضعیت دراماتیک هر اپیزود می‌شنود و می‌بیند.
در واقع سه مواجهه در ارتباط با قصه را می‌توان در تماشای این اثر تجربه کرد. یکی قصه خود واقعه، یکی راویت راوی از واقعه و در نهایت قصه خود راوی. اما آنچه به مثابه نخ تسبیح، مبنای محوری نمایش است زاویه دید کاتبان از واقعه عاشوراست.
کاتبانی که از منظر دید کاتبان عمربن‌سعد به روایتگری مشغولند و در نهایت آنچه در کانون این روایت‌ها قرار می‌گیرد شخصیت امام حسین(ع) است که گویی مثل نوری می‌درخشد و رمزگشایی می‌شود. البته سریال به صرف روایت و کلام محدود نشده است تا شبیه به نمایشنامه‌های رادیویی شود.
کارگردان به سویه‌های بصری اثر هم توجه کرده است، به این معنا که ما شاهد فضای استودیویی متعارف تله‌تئاترها نیستیم بلکه بافت جغرافیایی و تاریخی قصه هم در شمایل بصری با طراحی دکور و صحنه‌آرایی صورت‌بندی می‌شود استفاده از المان‌هایی مثل نخل و صخره و کلا طبیعت کویر و ایماژهای تجسمی آن که در نهایت نخلستان‌های کوفه را بازنمایی می‌کند، کمک می‌کند تا در درون یک فضای استودیویی، محیطی غیراستودیویی خلق شود. محیط و فضایی دراماتیک که متناسب با جغرافیا و تاریخ قصه باشد.
صحنه‌های درون خیمه هم خود یک فضای بسته داخل فضای بسته بیرونی است که چون کلیت تصویر و قاب را دربرمی‌گیرد هم به لوکیشنی سینمایی نزدیک است هم در عین حال میزانسن تئاتری خود را حفظ می‌کند. در نهایت این قاب ترکیبی و فضاسازی کمک می کند تا مخاطب فرم و ساختار تله‌تئاتری اثر را درک کرده است که در یک وضعیت بینامتنی سینمایی-تلویزیونی-تئاتری قرار دارد.
استفاده از بازیگرانی که اتفاقا این سه مدیوم را می‌شناسند و تجربه بازی در همه آنها را دارند بر امتیاز کار می‌افزاید. از امین زندگانی در نقش حاتم و سیامک صفری در نقش ابونعمان گرفته تا نادر فلاح در نقش ابوشجعا، فاطمه گودرزی در نقش ام‌حسن و نازنین فراهانی در نقش ام‌سعید. آنچه فراتر از این عناصر دراماتیک در «کاتب اعظم» برجسته می‌شود خود کتابت و نقش کاتبان در روایت و ثبت تاریخ است و از این حیث این سریال جدا از اینکه سویه تاریخی دارد، نقش مهم مورخان را هم برجسته می‌کند.
نقشی که شمایل دیگری از آن را با بازی زنده یاد رضا ژیان در سریال «سلطان و شبان» شاهد بودیم. شاید بتوان مهمترین ویژگی و در واقع وجه تمایز سریال «کاتب اعظم» را در روایت متقابل آن دانست. آنچه که در تغزیه به آن مخالف‌خوانی می‌گویند اما مخالف‌خوانی مثبت. به این معنا که قصه درباره آدم‌هایی است که در جناح دیگر واقعه عاشورا حضور دارند و ما ماجرا را از زاویه اشقیا می‌بینیم. یک نوع کلیشه زدایی در روایت عاشورا. روایت یک قهرمان از زبان ضدقهرمان‌ها.
و دقیقا به همین دلیل و شیوه روایت، تاثیرگذاری روایت این حماسه افزون‌تر می‌شود که این روایت مصداق این شعر مولاناست: خوشتر آن باشد که سر دلبران/ گفته آید از زبان دیگران...
منبع: ایرنا
کلیدواژه: فاطمه گودرزی امین زندگانی نقد فیلم فاطمه گودرزی امین زندگانی نقد فیلم واقعه عاشورا کاتب اعظم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۸۹۷۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تولید زعفران ۷۰ درصد افت پیدا کرده است/صادرات با نام دیگران
به گزارش خبرنگار مهر، بر اساس برآوردها هر ماه ۱۰ تن زعفران به صورت قاچاق از کشور خارج می‌شود. علی حسینی گازار، عضو هیأت رییسه شورای ملی زعفران درباره صحت این موضوع به مهر گفت: قاچاق نمی‌تواند آمار داشته باشد چون اگر رسمی است چرا مانع آن نمی‌شوند. اعداد ذکر شده برآوردی اعلام می‌شود. به عنوان مثال صادرات رسمی به‌اضافه مصرف داخل با توجه به حجم کشت، عدد قاچاق برآورد می‌شود. اگر موانع صادراتی برداشته و صادرات شفاف انجام شود قاچاق هم برچیده می‌شود.
قاچاق قانونی
وی افزود: تعهد ارزی صادرکننده را ملزم می‌کند ارز را ۱۰ تا ۱۵ درصد کمتر از نرخ بازار آزاد به بانک مرکزی تحویل دهد که این خود گلایه‌هایی را به وجود آورده است. ضمن اینکه برای تحویل و دریافت پول هم به دلیل تحریم مشکلات بسیاری وجود دارد.
وی با اشاره به صادرات زعفران به افغانستان تصریح کرد: سالانه ۲۰ تا ۳۰ تن زعفران به شکل قانونی به افغانستان صادر می‌شود که باید پرسید آیا این کشور مصرف کننده این حجم زعفران است؟ علاوه بر اینکه کشاورزان این کشور به کمک پیاز زعفران ایرانی خود نیز تولید دارند.
حسینی گازار در توضیح بیشتر عنوان کرد: افغانستان با اجازه رسمی وزارت فلاحت خود زعفران ایرانی را به نام تولید افغانستان بسته بندی و دوباره به کشوری مانند هندوستان صادر می‌کند. این می‌شود که بخشی زیادی از این محصول گران بها رسمی و غیررسمی قاچاق می‌گردد.
وی گفت: مدیریت داخل به راحتی اعتبار ایران را تقدیم کشور دیگر می‌کند تا برای خود بازار سازی کند. به این ترتیب با محصول ایرانی برای خود ارزآوری دارد.
افت ۷۰ درصدی تولید زعفران
عضو هیأت رئیسه شورای ملی زعفران با بیان اینکه تاریخ زعفران ایران قدمت ۳ هزار ساله دارد، گفت: بر اساس آمار وزارت جهاد کشاورزی و آمار مراکز دولتی، حدود ۱۲۳ هزار هکتار از سطح کشور زیر کشت زعفران است که باید بیش از ۱۰۰۰ تن زعفران برداشت شود در حالی که تولید فعلی یک چهارم این عدد بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ تن است.
حسینی گازار افزود: بر اساس یک فرمول هر سال بین ۵ تا ۱۰ درصد سطح زیر کشت این محصول اضافه می‌شود چون مزارع هر چند سال یک بار باید جایگزین شوند و به نسبت این جایگزینی باید ۲ تا ۳ برابر سطح زیر کشت افزوده شود. بنابراین اگر تا چند سال قبل ۱۲۳ هزار هکتار سطح زیر کشت زعفران داشتیم قطعاً امروز این عدد به ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار هکتار رسیده است که باید ۱۰۰۰ تن محصول داشته باشد اما چرا فقط ۳۰۰ تن زعفران در کشور تولید می‌شود.
کشت سلیقه‌ای زعفران
این فعال در حوزه کشاورزی در ادامه سخنان خود یادآور شد: زعفران محصولی مناسب برای سرزمین‌های کم آب بوده زیرا در تابستان نیاز به آبیاری نداشته و در زمستان هم با بارش رشد می‌کند. همچنین کشت آن ویژه بوده و تا ۷ سال نیاز به کشت مجدد ندارد؛ تنها باید درست مدیریت شود.
وی گفت: در دهه ۵۰ تا ۶۰ عملکرد زعفران در هر هکتار بین ۶ تا ۷ کیلو گرم بود در حال حاضر با وجود افزایش سطح زیر کشت عملکرد به زیر ۳ کیلو گرم رسیده است. بر اساس آمار اعلامی مراکز دولتی از میزان کشت اینکه تولید ۲۲۰ تا ۲۳۰ تن زعفران در سال است یعنی عملکرد در هکتار حدود ۲ کیلو گرم بوده که با توجه به هزینه کرد در نیروی انسانی، انرژی، برق و… برای تولید ۱۰۰۰ تن برداشت، این عدد رضایت بخش نیست.
عضو هیأت رییسه شورای ملی زعفران با بیان اینکه درآمد کشاورز کاهش پیدا کرده که افزایش پیدا نکرده است، اعلام کرد: فعال این حوزه نیاز به آموزش دارد تا عملکرد در هکتار کشت خود را افزایش دهد وگرنه افزایش قیمت‌ها منجر به تورم می‌شود.
وی درباره وضعیت قیمت این محصول لوکس در بازار جهانی گفت: هر کیلو گرم زعفران حدود ۱۰۰ تا ۱۱۰ میلیون تومان بوده که تا ۵ ماه قبل این مبلغ، ۳۵ تا ۴۰ میلیون تومان بود. در واقع واسطه‌ها قیمت‌ها را در بازار مدیریت می‌کنند.
حسینی گازار با اشاره به فراگیری کشت زعفران در کشور اظهار کرد: افزایش قیمت، کشت زعفران را در کشور فراگیر کرده اما تولید سیستمی و اصولی نیست و هر کشاورز با به اشتراک گذاشتن تجربیات خود که همگی سلیقه‌ای است در بسیاری از استانها تولید زعفران با عملکرد پایین در حال انجام است. این امر ناشی از عملکرد و سیاست گذاری نادرست نهادهای متولی است.
کد خبر 6091656
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان